Ο Προφήτης Ενώχ ήταν γιος του Ιάρεδ (Γένεση 5,18) και πατέρας του Μαθουσάλα τον οποίο απέκτησε σε ηλικία 165 ετών (Γένεση 5,21). Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των χρονολογιών της Παλαιάς Διαθήκης ο Ενώχ θα πρέπει να έζησε περίπου το 4458-4093 π.Χ. Σύμφωνα με τη διήγηση της Βίβλου ο Ενώχ ευαρέστησε το Θεό και μετά τη γέννηση του Μαθουσάλα έζησε άλλα 200 χρόνια και απέκτησε γιους και κόρες. Ο Ενώχ συνολικά έζησε 365 χρόνια. Μοναδικό ήταν και το τέλος της επίγειας ζωής του, αφού δεν πέθανε όπως όλοι οι θνητοί, αλλά “μετατέθηκε” όπως αναφέρει η Αγία Γραφή (Γένεση 5,24. Εβραίους 11,5), δηλαδή αρπάχθηκε στον ουρανό από το Θεό, επειδή είχε ευαρεστήσει το Θεό.
Στο βιβλίο της Γένεσης συναντάμε δυο πρόσωπα με το όνομα Ενώχ στο 4,17-18 και στο 5,18, που είναι μεταξύ τους τελείως ανόμοια και διαφορετικά. Ο πρώτος είναι ο γιος του Κάιν του αδελφοκτόνου, κι ο δεύτερος είναι ο γιος του Ιάρεδ, ο εκλεκτός του Θεού Ενώχ.
Ο Προφήτης Ενώχ ήταν υπόδειγμα πίστης προς το Θεό και αναφέρεται ότι “περιεπάτησεν μετά του Θεού” (Γέν. 5,24). Στην περίπτωση του Ενώχ δεν έχουμε περπάτημα “ενώπιον” του Θεού, όπως μας λέει η Αγία Γραφή για τον Αβραάμ (Γεν. 17,1), για το Δαυίδ (Ψαλμ. 89,15), για τον Ησαϊα (40,27-31), για το Ζαχαρία και την Ελισσάβετ (Ιακ. 1,6), αλλά “μετά” του Θεού.
Ο Ενώχ οραματίστηκε την τελική Κρίση που ο Θεός θα κάμει στα τέλη των αιώνων και δια του τρόπου με τον οποίο έγινε η “μετάθεσή” του, μίλησε στις επόμενες γενιές για την μετά το θάνατο Ανάσταση του Μεσσία που θα ερχόταν και για την τελική Ανάσταση των “κεκοιμημένων αγίων”, “ίνα καταποθή το θνητόν υπό της ζωής” (Β΄ Κορ. 10,4).
Αλλά ο Ενώχ δεν προφήτεψε μόνο με τη ζωή του μελλοντικές αλήθειες, αλλά και με το στόμα του προφήτεψε περί της Κρίσης, την οποίαν στα τέλη των αιώνων ο Κύριος μαζί με τους αγίους Του θα κάμει για κάθε ασεβή άνθρωπο: “… δια να ελέγξει πάντας τους ασεβείς…” Στην επιστολή του Ιούδα, εδ. 14-15, διαβάζουμε: “Προφήτευσε δε περί τούτων και ο Ενώχ, έβδομος από Αδάμ, λέγων· Ιδού, ήλθεν ο Κύριος με μυριάδας αγίων αυτού, δια να κάμη κρίσιν κατά πάντων και να ελέγξη πάντας τους ασεβείς εξ αυτών δια πάντα τα έργα της ασεβείας αυτών, τα οποία έπραξαν και δια πάντα τα σκληρά, τα οποία ελάλησαν κατ’ αυτού αμαρτωλοί ασεβείς”.
Στην Καινή Διαθήκη, και στην προς Εβραίους επιστολή, ο Ενώχ αναφέρεται μεταξύ των ηρώων της πίστεως (προς Εβραίους 11,5-6). Ακόμη αναφέρεται στη γενεαλογική γραμμή από τον Αδάμ ως το Νώε (Α’ Παραλειπομένων 1,3) και στο γενεαλογικό πίνακα του Ιησού Χριστού (Λουκάς 3,37). Ο Ενώχ εγκωμιάζεται στο βιβλίο της Σοφίας Σειράχ (Σοφία Σειράχ 33,10. 40,1). Ο Ενώχ εορτάζεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία την Κυριακή προ της Χριστού Γεννήσεως (Κυριακή των Προπατόρων).
Ο Ενώχ αναφέρεται μια μόνο φορά στην Καινή Διαθήκη, ως προφήτης (Ιούδα 14). Με το όνομα “Βιβλίο Ενώχ” σώζεται απόκρυφο σύγγραμμα που γράφτηκε περί τα 110 π.Χ., περιέχει προφητείες περί της συντέλειας του κόσμου, και είναι σε αιθιοπική μετάφραση. Δεν αποκλείεται η παραπομπή στο βιβλίο του Ιούδα να είναι παρμένη απ’ αυτό. Όμως το βιβλίο αυτό το απέρριψαν ως “μη κανονικό” τόσο οι Εβραίοι όσο και οι Πατέρες της Εκκλησίας.
Το ότι ο Ενώχ έζησε 365 μόνο χρόνια, που είναι ακριβώς ο αριθμός των ημερών ενός ηλιακού έτους, δεν ξέρουμε τι συμβολίζει. Γιατί άραγε έζησε τόσο λίγο, ενώ ο γιος του, ο Μαθουσάλα έφτασε τη μεγαλύτερη ηλικία ανθρώπου, επί της γης , ο δε μεταγενέστερός του ο Νώε, δεύτερος μετά τον Αδάμ κληρονόμος όλης της γης, έζησε 950 χρόνια; Μήπως ο Ενώχ έτσι εξεπλήρωσε κάποια πολύ σημαντική αποστολή; Ενώ θα παρευρέθηκε στην κηδεία του Αδάμ (πράγμα που συνάγεται απ’ τους υπολογισμούς των ετών που περιέχονται στην πρώτη αυτή περίοδο της ιστορίας), και δεδομένου ότι ο Αδάμ ως εκπρόσωπος του αμαρτωλού ανθρώπου έπρεπε να πεθάνει και το σώμα του να ταφεί στη γη, ο Ενώχ εκπροσωπώντας τον αγιασμένο άνθρωπο του Θεού δεν πέθανε, αλλά “μετατέθηκε”, απ’ ευθείας, χωρίς να γευτεί θάνατο, στου ουρανό του Θεού.
